Zaterdag 18 februari 2023

20.15 uur

Animato kwartet

Inga Våga Gaustad en Tim Brackman (viool)

Elisa Karen Tavenier (altviool)

Pieter de Koe (cello)

Leoš Janáček componeerde Intieme brieven, zijn 2e strijkkwartet, toen hij zeventig was en verliefd was geworden op de bijna veertig jaar jongere Kamila Stösslova. Het biedt een uniek en muzikaal portret van een bijzondere liefde, een verklanking van de vurige liefdesbrieven die de componist aan haar schreef. Hij legde in dit werk al zijn gevoelens voor haar: zo zou het stormachtige beginthema de componist kunnen vertegenwoordigen en het koele antwoord van de altviool Kamila’s reactie op zijn liefdesbetuiging. Maar waar het - in Janáčeks eigen woorden - op aan komt: “Dit stuk is geschreven in vuur en vlam. Toen ik de eerste uitvoering hoorde, vond ik daarin de bevestiging dat het als het ware uit levend vlees is gehouwen. Ik denk niet dat ik ooit nog een waarachtiger werk met meer diepgang zal schrijven”. Een maand later overleed hij.

In 1842 raakte Schumann in een depressie toen zijn vrouw en pianiste Clara Schumann-Wieck, met wie hij nog geen twee jaar was getrouwd, haar eerste grote concertreis maakte. In juni van dat jaar verdween die depressie plotseling en vanaf dat moment wijdde hij zich bijna uitsluitend aan het componeren van kamermuziek. Zo schreef hij in juli en augustus van dat jaar in een paar weken tijd drie strijkkwartetten, die hij opdroeg aan Mendelssohn, “in inniger Verehrung”. Het kwartet in a klein laat Schumanns originaliteit op verschillende manieren zien. Zo opent het eerste deel met een langzame introductie in a-klein, waarna een allegro in F-groot volgt. Schumann had zijn grote voorgangers Haydn, Mozart en Beethoven natuurlijk wel bestudeerd met hun heldere en overzichtelijke sonatevorm, maar hij zoekt meer naar expressie door sterke contrastwerking en afwisseling, en sluit aan bij de gevoelswereld van Schubert.

Het Animato Kwartet wordt alom gezien als een van de meest veelbelovende strijkkwartetten in Nederland. Reeds snel na de oprichting in 2013 ontving het belangrijke prijzen. In 2014 werd tijdens het ‘Festival International de Inverno de Campos do Jordao’ in Sao Paulo hun uitvoering van Dvorak’s American Quartet gelabeld als ‘Artistieke Excellentie’ en bereikte het kwartet als publieksfavoriet de finale van het Grachtenfestival Concours. In 2017 was het Animato finalist van de Storioni Toonzaal Prijs; daarbovenop werd het kwartet geselecteerd voor het strijkkwartetstipendium van Het Kersjes Fonds en in november 2020 als een van de vier laureaten van de Dutch Classical Talent Award 2021-’22. In september 2021 behaalde het een prachtige derde plaats, alsmede de speciale Juryprijs, bij de fameuze International Chamber Music Competition in Trondheim.

Met pianiste Hanna Shybayeva maakte het Animato Kwartet in 2020 en 2021 cd-opnames van Beethovens Pianoconcerten nr. 1, 2 en 5 in een bijzondere bewerking voor piano, strijkkwartet en contrabas van Vinzenz Lachner, tijdgenoot van Beethoven. Met violist Noé Inui en pianist Vassilis Varvaresos ging het Animato in seizoen 2021-22 een spannende samenwerking aan in het Concert voor viool, piano en strijkkwartet op. 21 van Chausson.

Het Animato Kwartet heeft het voorrecht te kunnen musiceren op prachtige instrumenten. Zowel de violen van Tim (B. Gabrielli-Florence, 1764) en Inga (Riccardo Antoniazzi) als de cello van Pieter (Joh. Th. Cuypers-Den Haag, 1775-’80) zijn in bruikleen van het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds (NMF). Elisa Karen bespeelt een altviool van Daniel Royé, aangeschaft met steun van de Stichting Eigen Muziekinstrument